Świadomość historyczna/kulturowa to:

• zdolność postrzegania losów własnych i swojej grupy jako części linearnego procesu ;
• zespół wyobrażeń odnoszących się do przeszłości, zwłaszcza przeszłości grupy, z którą jednostka się identyfikuje;
• reakcja na rzeczywiste lub wyimaginowane fakty, mająca za podstawę solidarność z grupą, o której przeszłość chodzi;
• synonim pamięci zbiorowej, tradycji.

Cechy świadomości historycznej/kulturowej:

• jest silnie zabarwiona emocjonalnie;
• służy legitymizacji lub delegitymizacji działalności członków grupy jako zgodnej lub niezgodnej z jej tradycją;
• pozytywnie lub negatywnie ocenia postaci i wydarzenia historyczny.